มากกว่า 90% ของปริมาณ Bitcoin ถูกขุดขึ้นมาในช่วง 12 ปีนับตั้งแต่การถือกำเนิดคริปโตเคอเรนซี่แรกของโลก และเมื่อดูจากปริมาณสูงสุดที่กำหนดโดยซาโตชิ นากาโมโตะแล้ว ปริมาณที่เหลือรอการขุดนั้นมีอีกไม่มากนัก ทำให้หลายคนเกิดความสงสัยเกี่ยวกับผลกระทบที่จะเกิดขึ้นเมื่อขุด Bitcoin ครบ 21 ล้านเหรียญ
ปริมาณ Bitcoin
ซาโตชิ นากาโมโตะกำหนดจำนวนสูงสุดของ Bitcoin อยู่ที่ 21 ล้านเหรียญผ่านอัลกอริทึมในซอร์สโค้ดของ Bitcoin เพื่อทำให้หายากและควบคุมเงินเฟ้อที่อาจจะเกิดขึ้นจากปริมาณเงินที่มีไม่จำกัด
ในตอนที่เขียนบทความ (17/4/2565) Bitcoin ถูกขุดไปแล้วกว่า 19 ล้านเหรียญ ทำให้ปริมาณที่รอการขุดเหลือไม่ถึง 2 ล้านเหรียญ ซึ่งผู้เชี่ยวชาญคาดคะเนว่า Bitcoin ทั้งหมดจะถูกขุดจนหมดในปี 2683 หรือในอีก 118 ปีข้างหน้า
ผลกระทบที่มีต่อนักขุด
เนื่องจากการขุด Bitcoin คือการแก้ไขสมการทางคณิตศาสตร์เพื่อยืนยันและยอมรับบล็อกธุรกรรมที่อยู่ในเครือข่าย ซึ่งใช้เวลาประมาณ 10 นาทีต่อบล็อก โดยผลตอบแทนที่จะได้รับคือ Bitcoin และค่าธรรมเนียมจากการประมวลผลธุรกรรม
อย่างไรก็ตาม Bitcoin ที่ได้รับจากการขุดจะลดลงครึ่งหนึ่งเมื่อยืนยันและยอมรับทุก 210,000 บล็อกหรือทุกประมาณ 4 ปี ซึ่งเรียกว่า “Halving (การลดลงครึ่งหนึ่ง)”
ตาราง Halving ที่ผ่านมาของ Bitcoin
ปีที่เกิด Halving | จำนวนบล็อก | BTC ต่อบล็อก | วัน/เวลา |
2552 | 1 (บล็อก Genesis*) | 50 | 9 มกราคม 2552
9.54 น. ตามเวลาไทย |
2555 | 210,000 | 25 | 28 พฤศจิกายน 2555
22.24 น. ตามเวลาไทย |
2559 | 420,000 | 12.5 | 9 กรกฎาคม 20559
23.46 น. ตามเวลาไทย |
2563 | 630,000 | 6.25 | 12 พฤษภาคม 2020
2.23 น. ตามเวลาไทย |
ข้อมูลจาก: https://www.deltecbank.com/2022/02/28/bitcoin-halving-2024/?locale=en
*บล็อกแรกสุดของ Bitcoin
การขุด Bitcoin จำเป็นต้องใช้เครื่องมือเฉพาะทางที่มีราคาแพง แถมกินไฟอย่างมากเพื่อแข่งขันกับนักขุดคนอื่น ๆ เพื่อแก้ไขสมการทางคณิตศาสตร์เป็นคนแรก ซึ่งในปัจจุบัน รายได้ประมาณ 98% ของนักขุดมาจากการขาย Bitcoin ขณะที่ค่าธรรมเนียมมีสัดส่วนเพียง 2% จากรายได้ทั้งหมดของนักขุด
เมื่อรางวัลที่ได้รับจากการขุดเป็นศูนย์ ผลตอบแทนเดียวที่นักขุดจะได้รับคือค่าธรรมเนียม ซึ่งหากค่าธรรมเนียมไม่มากพอที่จะชดเชยการหายไปของ Bitcoin
- นักขุดอาจรวมตัวกันเพื่อควบคุมทรัพยากรการขุดและเรียกค่าธรรมเนียมที่สูงขึ้น
- การขุดแบบเห็นแก่ตัว (Selfish Mining) คือการยืนยันบล็อกใหม่แต่ยังไม่ปล่อยเข้าสู่เครือข่ายในทันที แต่จะปล่อยบล็อกดังกล่าวในภายหลัง ซึ่งทำให้ระยะเวลาประมวลธุรกรรมนานขึ้นและรับประกันว่าจะได้รับค่าธรรมเนียมสูงเมื่อเผยแพร่บล็อกใหม่เข้าสู่บล็อกเชนในภายหลัง
ผลกระทบที่มีต่อเครือข่าย
เนื่องจากเทคโนโลยีการจัดเก็บข้อมูลแบบกระจายศูนย์เป็นหัวใจของคริปโตเคอเรนซี่ ทำให้เครือข่ายเป็นส่วนสำคัญของ Bitcoin เพราะทุกคนที่อยู่ในเครือข่ายจะคอยดูแลระบบและตรวจสอบความถูกต้องกับรักษาความปลอดภัยให้กับบล็อกเชน
หากจำนวนธุรกรรมในอนาคตเพิ่มขึ้น การประมวลผลธุรกรรมอาจเกิดความล่าช้าขึ้น ซึ่ง Bitcoin ให้ความสำคัญกับความถูกต้องและความสมบูรณ์มากกว่าความเร็ว
อย่างไรก็ตาม ทางแก้ของปัญหาดังกล่าวคือเครือข่าย Lightning Network ที่ออกแบบมาเพื่อเพิ่มความเร็วในการประมวลธุรกรรม Bitcoin ผ่านการประมวลธุรกรรมนอกบล็อกเชนและค่อยรวมผลลัพธ์เข้ากับเครือข่ายในภายหลังผ่านการใช้ Smart Contract (สัญญาอัจฉริยะ)
แต่หากจำนวนธุรกรรมในอนาคตน้อยลง นั่นอาจทำให้ Bitcoin กลายเป็นเงินทุนสำรองแทนที่จะเป็นระบบชำระเงินอย่างที่ซาโตชิ นากาโมโตะตั้งใจไว้แต่ต้น ซึ่งจะทำให้นักลงทุนรายย่อยถูกแทนที่ด้วยนักลงทุนสถาบันขนาดใหญ่ และอาจทำให้ค่าธรรมเนียมสูงขึ้นจนทำให้ต้นทุนการเทรดแพงมาก
ทางแก้จากซาโตชิ นากาโมโตะ
เพื่อแก้ไขปัญหาการขาดแคลนเงินในระบบ ทางผู้สร้างได้กำหนดให้แต่ละ Bitcoin สามารถแบ่งออกเป็น 100 ล้านหน่วย ซึ่งหน่วยดังกล่าวจะเรียกว่า “ซาโตชิ” ตัวอย่างเช่น
- 1 BTC เท่ากับ 100,000,000 ซาโตชิ
- 0.1 BTC เท่ากับ 10,000,000 ซาโตชิ
- 0.01 BTC เท่ากับ 1,000,000 ซาโตชิ
เมื่อราคาเพิ่มสูงขึ้นและผู้คนต่างใช้ Bitcoin ในการชำระค่าสินค้าและบริการ นั่นจะทำให้แต่ละซาโตชิมีอำนาจซื้อเพิ่มขึ้นและทำให้ราคาสินค้าและบริการที่อยู่ในหน่วย BTC ลดลง ซึ่งทำให้ปัญหาปริมาณเงินที่มีจำกัดไม่ใช่เรื่องสำคัญอีกต่อไป
สรุป
การขุดครบ 21 ล้าน BTC จะส่งผลกระทบอย่างมากต่อนักขุด เครือข่ายและนักลงทุนเองก็อาจได้รับผลกระทบด้านลบเช่นกัน
Reference:
- https://www.buybitcoinworldwide.com/how-many-bitcoins-are-there/
- https://river.com/learn/what-will-happen-after-all-bitcoin-mined/
- https://www.investopedia.com/tech/what-happens-bitcoin-after-21-million-mined/
- https://www.cnbctv18.com/cryptocurrency/explained-what-happens-when-all-21-million-bitcoins-are-mined-11886092.htm
- https://www.investopedia.com/terms/b/bitcoin-mining.asp
- https://academy.binance.com/en/articles/selfish-mining-explained
- https://support.bitkub.com/hc/th/articles/4412143654797-%E0%B9%82%E0%B8%AB%E0%B8%99%E0%B8%94-Node-%E0%B8%84%E0%B8%B7%E0%B8%AD%E0%B8%AD%E0%B8%B0%E0%B9%84%E0%B8%A3